• Skip to main content

It's right to be wrong

Michael van Wetering ✝ 2021

​Strategic Advisor Innovation, interpreter on technology for education

innovatie

Over ‘Makers’ van Cory Doctorow en Science Fiction schrijvers als Nieuwe Waarzeggers

31st January 2011 by Mike Leave a Comment

Jules Verne
Jules Verne beschreef in de 19e eeuw al een reis naar de maan, lange afstandsreizen in luchtballonnen en tochten van onderzeeërs onder het poolijs in ‘Twintigduizend mijlen onder zee’. Verhalen die we nu als genre onder ‘Science Fiction’ kennen, die een behoorlijke voorspelling van de toekomst bleken. Onder mijn huidige favoriete schrijvers bevinden zich Neal Stephenson en Cory Doctorow, zij vervullen in mijn ogen een vergelijkbare functie.

Neal Stephenson

Neal Stephenson In ‘Snow Crash’ beschrijft Neal Stephenson een mix van de werkelijke en virtuele wereld die we stap voor stap werkelijkheid zien worden. In de ‘Diamond Age’ verkent hij in een prachtig verhaal de mogelijke consequenties van nanotechnologie. Breinkraker ‘Cryptonomicon’ verkent cryptologie en haar impact op de wereld, etc. Stuk voor stuk zeer boeiende, lezenswaardige boeken en tegelijkertijd wordt je meegenomen in verkenningen van de consequenties die technologie zou kunnen hebben over enkele decennia. En zoals bij Jules Verne zijn dit geen loze voorspellingen maar ligt de basis van de verhalen in grondige analyse van wetenschap en innovaties.

Cory Doctorow: Makers

Cory Doctorow: Makers Met ‘Makers’ las ik mijn eerste boek van Cory Doctorow. Hij verkent daarin o.a. de mogelijke consequenties van 3D printing. Nu klinkt dat wellicht wat plat B-) maar zijn verbeelding heeft mij erg geholpen om de reikwijdte van deze technologie beter te zien. Waar de digitale samenleving zich tot voor kort beperkte tot het uitwisselen van digitale verschijningsvormen van muziek, afbeeldingen, videomateriaal etc. biedt 3D printing die doorbraak voor tastbare objecten. Stel je voor dat je niet het product maar het ontwerp ervan koopt, je print/produceert dat gewoon thuis op je 3D printer. Instant satisfaction, de download van de bouwtekening direct naar je 3D printer. En ook in dergelijke ontwerpen zal een levendige uitwisseling tussen gebruikers wereldwijd ontstaan. Dit zal voor een enorme revolutie in design, productie en productontwikkeling zorgen. Er zijn al printers die bijna alle onderdelen kunnen printen waaruit ze zelf bestaan…. Printers die mixes van verschillende materialen kunnen afleveren vergroten de huidige mogelijkheden verder. We staan hier nog maar aan het begin van de mogelijkheden.

Nieuw Waarzeggers

Ik kan je de boeken van genoemde auteurs dus van harte aanbevelen om twee redenen. Het is zeer onderhoudende literatuur, goed geschreven ‘page-turners’ ook voor niet liefhebbers van het genre. Maar het mag duidelijk zijn dat mijn pitch vooral is dat de auteurs ons meenemen naar mogelijke toekomsten die in veel gevallen hele adequate beelden geven van wat ons te wachten staat. Have fun en laat me weten of je tips hebt m.b.t. schrijvers met vergelijkbare kwaliteiten.

Mike (Januari/2011)

Filed Under: Whatever Tagged With: innovatie, science fiction, toekomst, voorspellingen, waarzeggers

The turning point between two eras

20th October 2010 by Mike 4 Comments

 

Fd Uit het FD van 7 oktober 2010:  Het doek is gevallen voor drukkersconcern Thieme Grafimedia. Na het eerdere bankroet van zes bedrijfsonderdelen is faillissement verleend voor nog eens dertien andere dochterbedrijven en is de ontmanteling van Thieme Groep een feit. Vrijwel de gehele Nederlandse grafische sector kampt met lage marges, die het gevolg zijn van aanhoudende overcapaciteit. De werkgelegenheid loopt terug. Ook marktleider Roto Smeets krimpt sterk in en wordt waarschijnlijk door een investeerder gekocht…

Screen shot 2010-10-16 at 6.00.03 PMVan de WikiwijsInHetOnderwijs site: op 14 oktober ontving het Wikiwijs-programma tijdens het congres ‘Burger bewust’ de eParticipatie Award 2010. Wikiwijs  is een webplatform waar docenten leermateriaal kunnen zoeken, gebruiken, maken en delen. Wikiwijs is opgezet met het doel het gebruik en hergebruik van open leermiddelen te bevorderen.

Zo maar twee nieuwsitems van de afgelopen weken die illustreren dat de wereld van de (educatieve) uitgevers in een hoog tempo aan het veranderen is. Waar in het verleden schaalgrootte het kenmerk van deze bedrijfstak was maken ICT gedreven technologische vernieuwingen het mogelijk dat productie- en distributieprocessen radicaal anders opgezet kunnen worden waardoor alle schakels in de keten onder druk komen te staan.

The past of printing

Een keten met 4 schakels

Om te kijken naar deze verschillende schakels bij het creëren van content, of het nu kranten, televisie, muziek of onderwijs ondersteunend materiaal betreft, kan de volgende verdeling gehanteerd worden:

  • Het begint altijd met de creatie, de schrijver / artiest / televisiemaker / filmmaker bedenkt het product waarbij deze vaak ondersteund wordt om tot de gewenste kwaliteit te komen (boekredactie, muziekproducent/mixer, filmproducent/montage).
  • Als de content er is moet deze vervolgens geproduceerd worden. Dit betreft het (massaal) vervaardigen van het product, schaal is om economische redenen essentieel hierbij.
  • De derde schakel betreft de distributie, ofwel het product, eventueel met gebruikmaking van de tussenhandel, naar de klant brengen.
  • De vierde en feitelijk belangrijkste schakel is het gebruik, het product gebruiken op de tijd / plaats / manier zoals de consument dat wil.

De vraag is wat nu het kenmerkende verschil is met het verleden. Als we de verschillende schakels langslopen lijkt er bij de creatie in principe niet veel veranderd, echter door de enorm toegenomen toegankelijkheid van gereedschappen voor het maken van content zijn veel meer mensen daadwerkelijk gaan creëren. Waar in het verleden alleen de grote bedrijven/studio’s zich state of the art apparatuur veroorloven konden, is dit door de enorme prijserosie voor eenieder bereikbaar geworden. Wel kan worden vastgesteld dat het maken van hoogwaardige content niet triviaal is en dat ondersteuning hierbij veel toegevoegde waarde genereren kan.

De andere schakels zijn in vergelijking met een aantal jaren geleden nog ingrijpender veranderd. Door de komst van printing-on-demand technieken is het bijvoorbeeld mogelijk boeken ook in (zeer) kleine oplages met voldoende lage kosten te produceren. Bij de creatie van eBoeken (nu al 5% van de verkoop) is het nog dramatischer. Productie en distributie zijn één geworden en door te downloaden produceert de afnemer zijn eigen exemplaar. De verwachting is dat met name dit grote gevolgen zal hebben voor het distributienetwerk. Op de PICNIC 2010 wist Charles Melcher (van Melcher Media) te vertellen dat als ergens rond 2015 zo’n 20% van verkochte boeken eBoeken zullen zijn dit het einde van ketens als Barnes & Nobles zal betekenen, waarna het percentage eBoeken alleen nog maar sneller zal toenemen.
De grote winnaar is uiteindelijk de consument. Deze krijgt een veel groter aanbod van producten die hij in principe op een device naar keuze zal kunnen gebruiken, information / music / entertainment / learning at your fingertips.

learning at your fingertips

Herschikking van de keten

Dit alles betekent wel dat de huidige rolverdeling in de productie van leermiddelen snel zal veranderen. De positie die de uitgevers daar traditioneel bekleden uit hoofde van hun defacto monopolie op productie en distributie is niet meer houdbaar. Toegegeven: uitgevers doen veel meer dan het produceren en distribueren van papier, met name hun rol ten aanzien van de kwaliteit van het materiaal is absoluut relevant. Echter deze rol kan ook anders ingevuld worden hetgeen een initiatief als Wikiwijs nu al aantoont. Uitgevers moeten zich realiseren dat hun huidige rol, die als basis hun snel eroderende pseudo-monopolie heeft, steeds minder vanzelfsprekend wordt. De eigenlijke creatie van leermateriaal gebeurt nu en in het verleden met name door het veld en dat kan straks op basis van WikiWijs-achtige constructies buiten de uitgevers om, een kwalitatief minstens gelijkwaardig aanbod van leermiddelen neerzetten.

Uitgevers kunnen veel waarde toevoegen met name in een ondersteunende rol bij de creatie van materiaal. Ook zit er veel toegevoegde waarde in het bieden van een structuur (methode). Hiermee wordt een match geboden tussen de eisen die aan een opleiding worden gesteld (eindtermen) en het materiaal dat aan die eisen helpt voldoen. Uitgevers zijn echter niet de enige partijen die de expertise hebben om deze waarde te leveren. Wat daarbij nog wel onduidelijk is hoe het verdienmodel voor dergelijke diensten er uit kan zien. Zeker zodra de marge op productie en distributie naar nul gaat tenderen kunnen deze kosten van kwaliteitsborging en het aanbrengen van de structuur niet meer over grote oplages uitgesmeerd worden. Als de uitgevers relevant willen blijven zullen ze de komende tijd moeten experimenteren en zich bezinnen op een nieuw rol in de keten. Als ze dat niet willen of kunnen doen wacht ze waarschijnlijk het lot van de muziekindustrie waar de markt al volledig herschikt is. Overigens zonder nadelige gevolgen voor de gemiddelde muzikant of hun fans, er wordt meer muziek uitgebracht dan ooit tevoren.

Een ding is echter zeker: het verleden komt nooit meer terug of in Arthur C. Clarke’s woorden: `We stand now at the turning point between two eras. Behind us is a past to which we can never return …

A past to which we can never return

—
Dit artikel is een coproductie  in het kader van het onderzoek naar “Free” van hans pronk & michael van wetering, cto stichting kennisnet /© 2010

Filed Under: Conferentie, Onderwijs, Overpeinzing, Web/Tech Tagged With: disruptie, eboeken, innovatie, keten, leermateriaal, onderwijs, uitgever

© 2025 It's right to be wrong. All Rights Reserved.