Scholen worstelen al sinds de opkomst van ICT in de school met het beheer van ICT faciliteiten. Vooral voor de kleinschaliger instellingen is een eigen team ICT specialisten of professionele uitbesteding te duur, het laatste biedt bovendien te weinig flexibiliteit in de dienstverlening.
Modern onderwijs, digitaliserend onderwijs dat leerlingen persoonlijke leerplannen laat doorlopen wordt echter steeds afhankelijker van ICT. De beschikbaarheid van de ICT infrastructuur is van steeds groter belang voor het dagelijkse onderwijsproces.
Deze twee zaken zijn lastig verenigbaar: een groeiende afhankelijkheid van ICT zonder goede oplossing voor het beheer. Het antwoord ligt in het buiten de school plaatsen van de applicaties, Cloud Computing is daarom, juist voor het onderwijs, een ontzettend belangrijke ontwikkeling. Overigens is de situatie voor het midden- en kleinbedrijf, de zorg en grote delen van overheden heel vergelijkbaar.

Digitaal Leermateriaal en ICT infrastructuur @I&I conferentie

Op 4 november jl. gaf ik onderstaande presentatie over digitaal onderwijs en de consequenties voor de ICT infrastructuur op de I&I conferentie 2009 “In de wolken…?”. Een uitgelezen plaats en tijd om het belang van cloudcomputing voor het onderwijs te bepleiten.

Cloudcomputing biedt volledig verzorgde applicaties op het Internet die vanaf elke locatie te gebruiken zijn. Zowel de software als de daarmee bewerkte gegevens staan ‘in the Cloud’, een marketeers term voor het aloude Internet. Met dit soort applicaties zijn software upgrades, hardware uitbreidingen, storingsoplossingen, backups, etc. het probleem van de applicatie aanbieder. Applicaties die nog niet aangeboden worden in de Cloud kunnen aanvullend worden aangeboden op de werkplek via traditionelere oplossingen.

Cloudcomputing is dan ook geen bestemming maar een ontwikkelingsroute. Elke organisatie zal zich bewegen op een continuüm van op de eigen
locatie geïnstalleerde servers en applicaties via co-locatie
voor eigen servers en/of hosted servers met eigen applicaties naar
virtualisatie tot uiteindelijk cloud computing. Overweegt u een Shared Service Center in te richten voor uw bestuur? Dan bouwt u uw eigen cloud, overdenk daarbij nog eens zorgvuldig of de diensten die u inricht niet al op de markt verkrijgbaar zijn!

Ook als er aanleiding is om zelf (aanvullende) applicaties te ontwikkelen kunnen die beschikbaar gemaakt worden op cloudplatforms. Google biedt hun apps engine en Microsoft ontwikkelt windows Azure, virtuele applicatie servers waarop je eigen applicaties zorgeloos (voor jou) kunnen draaien. Applicaties/software wordt dienstverlening, eerder ook wel utility computing genoemd naar model van andere publieke diensten als electriciteit en water. We vinden het heel normaal dat we zelf geen electriciteitscentrale hebben of eigen waterput. Over enkele jaren denken we hoofdschuddend terug aan de primitieve tijden waarin we zelf software moesten installeren ;-)

Haarlemmerolie?

Is dit niet te mooi om waar te zijn? Ja en nee… De voordelen van cloud computing zijn heel groot, met name in de onderwijssituatie en niet alleen voor kleinere instellingen. Kapitale investeringen in hardware en software vooraf zijn niet meer nodig, overcapaciteit en/of onderbenutting is niet meer aan de orde. Betalen doe je naar daadwerkelijk gebruik en er is een heldere transparante kosten toerekening mogelijk. Er is veel meer flexibiliteit om veranderingen in het onderwijs te kunnen ondersteunen, applicaties kunnen binnen één tot enkele dagen besteld en in gebruik worden genomen. En, heel belangrijk, een werkplek is inwisselbaar! Alle software en gegevens staan in de Cloud, een kapotte computer wordt omgewisseld voor een ander, inloggen en doorwerken.

Maar er zijn zeker ook nadelen die in ogenschouw moeten worden genomen. De integratie van cloud applicaties kan lastiger zijn dan zelf geïnstalleerde software. Daarnaast is het gevoel van privacy en controle over jouw gegevens in de Cloud minder. Bovendien is je gebruikersgedrag in detail bekend bij de aanbieder, hoe gaat die daarmee om? Hoewel die zorgen niet zomaar weggenomen kunnen worden is het van belang ons te realiseren dat de situatie niet wezenlijk verschilt van eigen servers die onderhouden worden door externe partijen. In alle gevallen is het zaak goede, sluitende afspraken te maken met je leveranciers, eis transparantie in hun handelen om de zorg deels weg te nemen. Glimlach tegen je systeembeheerder die zijn ‘I read your e-mail’ T-shirt draagt, en maak vervolgens goede afspraken over de informatie die welke medewerkers, wanneer nodig hebben om hun werk te kunnen doen. Zo ook met je cloud aanbieder.

Mike (November/2009)