Vandaag organiseerden Kennisnet en Microsoft in nauwe samenwerking een ééndaags seminar voor de Regiegroep van het Kennisnetwerk Limburg. Duo’s van Schoolleiders en ICT-verantwoordelijken kwamen naar Brussel waar het STIC (School Technology Innovation Centre) van Microsoft gevestigd is. Dit unieke centrum biedt op de praktijk gerichte demonstraties van nieuwe technologie en wordt gecoördineerd door Jacques Denies. Vanuit zijn onderwijsachtergrond geeft Jacques toelichting op innovaties vanuit het perspectief van een school. Zijn bescheiden en down to earth aanpak is zeer aanstekelijk en werkt inspirerend. Dit gecombineerd met gastvrijheid en catering van Belgische kwaliteit maakt een bezoek aan het STIC naast nuttig ook heel aangenaam. Dankjewel Jacques!

De betekenis van Cloudcomputing voor Onderwijs

Na een rondleiding door het STIC verzorgde ik een presentatie over het specifieke thema van de dag: Cloudcomputing. Welke impact heeft cloudcomputing op onderwijs en de inzet van ICT in het onderwijs? Waar ik in eerdere presentaties het afgelopen half jaar met name bewustzijn wilde kweken ben ik voor deze gelegenheid dieper in de materie gedoken.

De kernpunten van mijn verhaal zijn de volgende:

1. Cloudcomputing geeft ruimte, het ontzorgt de toepassing van ICT in onderwijs maar belangrijker: het biedt ook de basis voor samenwerkend en gepersonaliseerd leren dat onafhankelijk is van plaats, tijd of specifieke apparatuur. Gegevens en toepassingen zijn altijd en overal beschikbaar in de cloud. De onderwijsvisie wordt nu leidend bij de keuze voor toepassingen en gebruikslocaties en de daarbij behorende apparatuur en faciliteiten. Beperkingen van eigen locaties of infrastructuur zijn daarbij geen randvoorwaarde meer.
2. Cloudcomputing vergt vertrouwen, we vertrouwen zonder nadenken elke dag op de zoekresultaten van Google die bepalen welk materiaal we gebruiken en wat we relevante antwoorden achten op onze vragen. Toch hebben we moeite met het vertrouwen van soortgelijke clouddiensten voor email, agenda en online samenwerking. Welke onderliggende twijfels veroorzaken die houding en in hoeverre zijn die twijfels terecht?
   M.b.t. privacy en integratie zijn er aandachtspunten bij de inzet van applicaties, maar die zijn niet nieuw of specifiek voor het cloudcomputing model. Maak goede afspraken met leveranciers over privacy en veiligheid en eis ondersteuning van open standaarden in het belang van informatie-uitwisseling en -behoud, cloud of niet. Het gaat denk ik toch vooral om het gevoel van verlies van controle, en dat is deels terecht. Maar de winst die het cloudmodel oplevert compenseert dit ruim! Wie overweegt vandaag nog een eigen aggregaat in de tuin te zetten of een put te slaan? Electriciteit en water zijn nutsvoorzieningen, software wordt dat ook. Bedenk welke noodscenario’s vereist zijn (zaklamp in de meterkast, kaarsen en lucifers op voorraad), tref enige voorbereiding waar relevant en vertrouw op het improvisatietalent van mensen ;-)
3. Cloudcomputing zet de gebruiker in de Driving Seat, waar de ICT dienstverlening in onderwijs behoorlijk aanbodgedreven was/is wordt het nu volop mogelijk functionaliteit te ‘shoppen’. De aard van cloudservices, elastische abonnementen betaald naar gebruik of helemaal gratis, maakt het mogelijk zonder startinvesteringen of uitrol (een willekeurige webbrowser volstaat voor elke cloudservice) een applicatie te gaan gebruiken en daar ook weer mee te stoppen zonder desinvestering.
   Voor ICT beheerders betekent dit ook een behoorlijke omslag, ze vrezen terecht verlies van taken, bevoegdheden en invloed. Maar zowel voor hen als de onderwijs organisatie ligt hierin ook een mooie kans. Er komt menskracht vrij om docenten en ondersteunend personeel te begeleiden bij het effectief en veilig inzetten van nieuwe toepassingen.

Onderstaand mijn presentatie, direct te bekijken en ook te downloaden van slideshare, een uitstekende cloudservice om presentaties online te geven/delen. In de powerpoint notitie ruimte heb ik een weergave opgenomen van mijn betoog bij elke plaat.

Gratis kan toch nooit goed zijn?

Er is nog een aspect van cloudcomputing dat discussie oproept: kunnen gratis diensten wel kwaliteit bieden? En wie betaalt ervoor, want echt gratis kan het toch niet zijn? Wat is de truc? Betaal ik niet stiekum alsnog?
Gek genoeg vertrouwen we Google’s gratis zoekdienst wel, wie betaalt dat dan? U, alleen niet in euro’s maar met uw keuzes. Bij elke zoekopdracht kiest u het meest relevante zoekresultaat voor uw zoekterm. Die klik gebruikt Google om de zoekresultaten van hun pagerank algoritme te verbeteren voor de volgende gebruiker. U helpt Google dus steeds betere zoekresultaten te leveren en dat trekt meer gebruikers aan. Daardoor is Google aantrekkelijk voor adverteerders en klikken ook steeds meer mensen op de advertenties. Zo verdient Google meer geld.
Bij Google Mail, Calendar & Docs wordt de inhoud gescand op sleutelwoorden en worden naast uw mail en documenten relevante advertenties getoond. Daarmee betaalt u voor uw Google services.

De interessante vraag is dan ook: wie betaalt voor een dienst? in welke valuta? (euro’s, aandacht, reputatie, expertise) en vindt ik dat acceptabel?

Over ‘free’ is nog veel meer te zeggen, daar besteed ik binnenkort een aparte post aan, als het je intrigeert lees dan ‘Free, the Future of a radical Price’ van Wired hoofdredacteur Chris Anderson, een absolute aanrader!

Tot slot

Na de presentatie en een prima discussie over cloudcomputing in onderwijs bood de middag nog enkele verdiepingssessies over o.a. Office 2010/Onenote en hun cloudconnecties, online samenwerking in de cloud met o.a. Live Meeting en Live@Edu (microsofts gratis cloudaanbod aan het onderwijs voor mail, agenda, online bestanden delen, etc.)
In een afsluitende discussie bleek de groep de nodige strategische inzichten verworven te hebben die na het weekend ongetwijfeld tot interessante discussies gaan leiden in de respectievelijke onderwijsinstellingen. Veelal concludeerde men dat de cloud sneller relevant is voor onderwijs dan verwacht.

Mike (April/2010)